Kuratorium nagrody Respektpreis 2013 nominowało Bertolda Höckera, Güntera Morscha, Elżbietę Szczęsną oraz Christiane Taubira – do końca października 80 członków Koalicji przeciw Homofobii zdecyduje, kto otrzyma nagrodę.
Sześcioosobowe Kuratorium wyłoniło cztery osoby życia publicznego wyróżniające się zaangażowaniem przeciwko homofobii do nagrody RESPEKTPREIS 2013.
Christiane Taubira, francuska minister sprawiedliwości, została wyróżniona za niestrudzoną walkę o równouprawnienie lesbijek i gejów („marriage pour tous“) mimo zmasowanych ataków we własnym kraju oraz jako wzór dla niemieckiego świata polityki.
Kuratorium nominowało również dr Bertolda Höckera, przedstawiciela Kościoła Ewangelickiego w Berlinie za jego wkład w równouprawnienie par jednopłciowych w Kościele Ewangelickim oraz organizacje corocznej mszy w ramach berlińskiej Parady Równości.
Elżbieta Szczęsna, aktywistka na rzecz praw człowieka z Warszawy, założycielka heteroseksualnej grupy lobbystycznej w Polsce na rzecz praw osób homo- i transseksualnych, została wybrana za swoją pracę i zaangażowanie w trudnych warunkach społecznych.
Prof. dr Günter Morsch, historyk, nominowany został za wielki wkład na rzecz pamięci historycznej o homoseksualnych ofiarach reżimu hitlerowskiego.
„Zdecydowaliśmy się wybrać cztery wyjątkowe osobowości życia społecznego, których działalność znacząco wpływa na społeczeństwo i jest pod każdym względem godna nagrody Respektpreis“ – powiedziała przedstawicielka Kuratorium Yasmine-Blanche Werder reprezentująca członka Koalicji Grand Hotel Esplanade Berlin.
Kuratorium nagrody Repektpreis 2013 złożone jest z następujących członków Koalicji przeciw Homofobii: Friedrichstadtplast (Berndt Schmidt), SAP AG (Miguel Castro), Grand Hotel Esplanade Berlin (Yasmine-Blanche Werder), Tennis Borussia Berlin (Christian Rudolph) oraz z obydwu inicjatorów nagrody Landu Berlina (Lela Lähnemann) i Niemieckiego Związku Lesbijek i Gejów – LSVD (Christa Arnet).
Członkowie Koalicji mogą do 24 pażdziernika br. oddawać głosy na wybrane kandydatki lub kandydatów. Przyznanie nagrody odbędzie się 2 grudnia 2013 w Grand Hotel Esplanade. Nagroda wręczona zostanie przez Minister ds. pracy, integracji i kobiet Landu Berlina, Dilek Kolat.
Laureatką nagrody w roku 2012 została aktywistka na rzecz praw człowieka Seyran Ates.
Pełne uzasadnienie nominacji
Christiane Taubira, francuska minister sprawiedliwości
To była obietnica, którą rząd François Holland złożył swoim wyborcom: umożliwienie zawierania małżeństw przez gejów i lesbijki. Minister sprawiedliwości, Christiane Taubira ze wszystkich sił zaangażowała się w ten niewątpliwie historyczny projekt. Z humorem, elegancją i nieugiętą wolą udało jej się przeforsować małżeństwa jednopłciowe („marriage por tous”). Jej wystąpienie we francuskim Zgromadzeniu Narodowym, w którym broniła wprowadzenia tej ustawy, uznano za historyczne. Poprzedziły je masowe protesty Kościoła Katolickiego, środowisk konserwatywnych jak również szerokich grup społecznych.
Francja była podzielona. Mimo olbrzymiego oporu udało jej się dzięki niestrudzonemu zaangażowaniu zebrać w Senacie większość 329 głosów (przeciw 229 głosom) za wprowadzeniem jednopłciowych małżeństw.
„Jesteśmy dumni, z tego co robimy” – odpowiadała pani minister swoim przeciwnikom i podkreślała znaczenie legalizacji małżeństw jednopłciowych w procesie kształtowania wolności obywatelskich i republikańskich.
Christiane Taubira dorastała jako jedno z pięciorga dzieci samotnie wychowującej pielęgniarki w Cayenne (Gujana Francuska). Ze względu na swoje pochodzenie dyskryminacja nigdy nie była jej obca. „Zawsze miałam świadomość, że jestem czarnoskóra” – wspominała okres, kiedy przybyła do Paryża na studia ekonomiczne i humanistyczne. Właśnie z tego powodu ochrona i równouprawnienie mniejszości ma dla niej tak duże znaczenie.
Elżbieta Szczęsna, polska aktywistka na rzecz praw człowieka
Kiedy kilka lat temu w Warszawie jej homoseksualny syn został pobity po opuszczeniu gejowskiego klubu, uświadomiła sobie, że coś się musi zmienić w polskim społeczeństwie. „Tego widoku nie zapomnę do końca życia. To brzmi może patetycznie, ale wówczas poczułam, że muszę się zaangażować, aby żadna inna matka nie musiała oglądać swego dziecka w takim stanie.”
Następnie założyła grupę dla rodziców osób homo- i transseksualnych, której przez pierwsze pięć lat pozostawała jedynym członkiem. Ale jej wytrwałość i zaangażowanie opłaciły się i pozwoliły wraz z innymi rodzicami i przyjaciółmi osób homoseksualnych założyć Stowarzyszenie Akceptacja. Jego członkowie określają się jako heteroseksualne lobby na rzecz praw homo- i transseksualistów. Walczą o równouprawnienie par jednopłciowych, prowadzą kampanie społeczne i zwalczają uprzedzenia. Od momentu przejścia na emeryturę Elżbieta Szczęsna prowadzi także grupę wsparcia dla rodziców.
W ostatnich latach – zdaniem Elżbiety Szczęsnej – dokonała się ewolucja postaw odnośnie homoseksualistów. „Podczas gdy jeszcze parę lat temu rodzice przede wszystkim pytali, co zrobić z homoseksualizmen swoich dzieci, teraz dominuje postawa akceptacyjna i strach o ich przyszłość. Jestem przekonana, że ludzie na całym świecie w coraz większym stopniu będą uświadamiali sobie, że nie można karać za miłość.”
Prof. Dr Günther Morsch, historyk
Narodowi socjaliści uznawali homoseksualizm za „wynaturzenie”, za „zarazę” szkodzącą „narodowemu organizmowi”, która musi zostać „wytępiona”. Wkrótce po przejęciu władzy przez narodowych socjalistów w marcu 1933 roku zamknięto lokale dla gejów i lesbijek. Cała infrastruktura ruchu homoseksualnego została zniszczona. Jesienią 1934 roku rozpoczęto systematyczne prześladowania osób homoseksualnych. Ponad 100 tysięcy mężczyzn objętych zostało działaniami policji, a około 50 tysięcy zostało skazanych z paragrafu 175 kodeksu karnego. Około 10 tysięcy wysłano do obozów koncentracyjnych. Dla 5 tysięcy skończyło się to śmiercią.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej rozpoczęto badania nad zbrodniami narodowych socjalistów. Homoseksualiści pozostali jednak nadal obiektem prześladowań. A o ich cierpieniu w czasach narodowego socjalizmu jedynie milczano.
Kierownik Miejsca Pamięci w Sachsenhausen, dr Günter Morsch, od ponad 20 lat angażuje się na rzecz uwzględniania homoseksualnych ofiar w pamięci historycznej. W 1993 roku do Międzynarodowej Rady Fundacji Miejsc Pamięci Brandenburgii, której przewodniczącym jest Günter Morsch, po raz pierwszy powołano pierwszego przedstawiciela środowisk homoseksualnych. W 2000 roku w Neues Museum otwarto wystawę „Homoseksualni mężczyżni w Sachsenhausen”, której współautorem był prof. dr Morsch. Jego zaangażowanie na rzecz godnego uczczenia wszystkich ofiar narodowego socjalizmu trwa do dziś.
Prof. dr Günter Morsch dzięki swojej niestrudzonej pracy odzyskał pamięć dla homoseksualnych ofiar i to właśnie w miejscu, gdzie dochodziło do tych zbrodni.
Dr. Bertold Höcker, przedstawiciel Kościoła Ewangelickiego w Berlinie
To dzięki takim osobom jak Bertold Höcker w 2013 roku w dokumencie ds. rodziny Kościoła Ewangelckiego pary hetero- i homoseksualne zostały uzane za równowartościowe. „Zaletą ewangelickiej wizji człowieka jest to, że nie redukuje ona ludzi do ich biologicznych cech, ale w sposób różnorodny zajmuje się ich tożsamością i koegzystencją” – uważa Höcker.
Od 1 listopada 2009 roku Bertold Höcker jest przedstawicielem (Superintendant) Kościoła Ewangelickiego w berlińskiej dzielnicy Stadtmitte. Od tego momentu Bertold Höcker powołał do życia nową instytucję propagującą tolerancję: coroczną mszę w ramach berlińskiej Parady Rowności. Ta ekumeniczna msza w Kościele Mariackim daje wsparcie gejom i lesbikom jak również włącza ich do życia kościelnego bez potępiania ich orientacji seksualnej. W ramach mszy udaje się również zebrać środki, przekazywane później na działalność lesbijskich i gejowskich grup wsparcia oraz innym projektom.
Bertold Höcker jest doradcą Grupy Ewangelickich Przedsiębiorców (AEU) i prowadzi własną firmę doradczą. Proboszcz Höcker szkoli ponadto managerów i zajmuje się psychologią w gospodarce. Bertold Höcker uznawany jest za zaangażowanego reformatora i specjalistę w zakresie łączenia zagadnień teologicznych i ekonomicznych. W swojej pracy zdecydowanie podkreśla znaczenia równouprawnienia homoseksualistów.